500+ dla osób z niepełnosprawnościami – najważniejsze informacje
Anna Mikołajczyk
Adwokatka
Kim jest osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji?
Osoba, która posiada zaświadczenie od lekarza orzecznika ZUS wskazujące na naruszenie sprawności organizmu w stopniu, który wymaga stałej lub długiej opieki i pomocy innej osoby w celu zaspokojenia potrzeb życia, należy uznać za niezdolną do samodzielnej egzystencji.
W orzecznictwie przyjmuje się, że „niezdolność do samodzielności” obejmuje opiekę, taką jak pielęgnacja, polegająca na zapewnieniu osobie pomocy w załatwianiu spraw życia codziennego, poprzez zakupy, dokonywanie opłat, a także możliwość poruszania się, jedzenia, dbania o jej higienę fizjologiczną i osobistą.
Kto może otrzymać dodatkowe świadczenie 500 plus?
Ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniach dla osób niezdolnych do samodzielnego życia – stanowi że osobami uprawnionymi do świadczenia są obywatele RP w wieku 18 lat i posiadający:
- zaświadczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji
lub - zaświadczenie o niezdolności do samodzielnego życia;
lub - zaświadczenie o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnego życia;
lub - orzeczenie o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji.
Ile można otrzymać zasiłku uzupełniającego w 2022 roku?
Maksymalna wysokość świadczenia uzupełniającego wynosi 500 zł miesięcznie.
Od 1 marca 2022 r wzrosły progi dochodowe i wyniosą odpowiednio: 1 396,13 zł i 1896,13 zł.
Oznacza to, że świadczenie uzupełniające w łącznej wysokości PLN zostanie przyznane osobie z niepełnosprawnością, gdy suma przyznanych jej świadczeń finansowanych ze środków publicznych nie przekroczy kwoty brutto 1396,13 zł.
Jeżeli osoba pobiera świadczenie emerytalne, rentowe lub inne finansowane ze środków, a łączna kwota brutto tych świadczeń wynosi 1 396,13 zł, ale nie przekracza kwoty 1 896,13 zł, to świadczenie uzupełniające będzie proporcjonalnie niższe.
Wówczas osobie z niepełnosprawnością zostanie przyznana różnica między kwotą 1896,13 zł, a łączną kwotą przysługujących świadczeń.
W sytuacji przekroczenia górnego progu dochodowego, czyli kwoty 1896,13 zł brutto, świadczenie uzupełniające nie zostanie przyznane.
Jakie świadczenia nie są wliczane przy ustalaniu wysokości świadczenia uzupełniającego?
Wyłączenia prawne, które nie są brane pod uwagę przy określaniu wysokości świadczenia obejmują:
- dodatek i zasiłek pielęgnacyjny,
- dodatek dla sieroty zupełnej,
- dodatek kombatancki,
- dodatek osłonowy,
- ryczałt energetyczny,
- świadczenia o charakterze jednorazowym, przyznawane z MOPS np. świadczenia socjalne, zasiłek pogrzebowy;
- renta rodzinna przyznawana po śmierci rodzica osobom, które stały się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 roku życia lub w czasie nauki w szkole przed ukończeniem 25 lat;
- dochód z odszkodowań za pracę;
- dochód z umowy najmu, dzierżawy.
Czy ze świadczenia uzupełniającego można dokonać zajęcia egzekucyjnego?
Z otrzymanego świadczenia uzupełniającego 500 plus zostało wyłączone dokonywanie wszelkich potrąceń i egzekucji. Ponadto świadczenie nie podlega opodatkowaniu.
Kiedy zostanie przyznane dodatkowe świadczenie?
Zgodnie z art. 6 ustawy uzupełniającej dla osób niepełnosprawnych o autonomii, zasiłek jest przyznawany od miesiąca, w którym warunki przyznania są co najwyżej wcześniejsze od dnia złożenia wniosku roszczenia ubezpieczonego.
Jakie dokumenty muszę przygotować, aby otrzymać dodatkowe świadczenie?
Aby wnioskować o przyznanie świadczenia uzupełniającego, należy wypełnić wniosek, który znajduje się w każdej jednostce ZUS oraz na stronie internetowej ZUS – www.zus.pl.
Do wniosku należy dołączyć orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji.
W przypadku, gdy osoba nie posiada orzeczenia albo upłynął okres, na który zostało ono wydane, do wniosku należy załączyć:
- druk OL-9: zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza,
- dokumentację medyczną, tj. kartę leczenia szpitalnego, historię choroby, orzeczenie o niepełnosprawności.
Jeżeli osoba jest uprawniona do emerytury lub renty zagranicznej, musi do wniosku dołączyć dokument potwierdzający prawo do tych świadczeń i ich wysokość, wystawiony przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych.
Co zrobić, gdy organ odmawia przyznania świadczenia uzupełniającego?
Od orzeczenia ZUS przysługuje odwołanie od strony, które należy złożyć do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych za pośrednictwem ZUS, w terminie 30 dni od doręczenia.
Sądem właściwym będzie sąd miejsca zamieszkania odwołującego.
Czy ponoszę jakieś opłaty w przypadku odwołania się od decyzji ZUS?
Wprowadzenie odwołania oraz procedury przed okręgiem są bezpłatne.
Chcesz wiedzieć więcej?
Skorzystaj z darmowych porad informacyjnych, prawnych, medycznych, pedagogicznych, psychologicznych oraz seksuologicznych.
Zapraszamy!
Artykuł powstał w ramach Kompleksowego Centrum Poradniczego Fundacji Avalon dzięki dofinansowaniu ze środków PFRON.