Koncepcja Bobath

Koncepcja Bobath została opracowana przez małżeństwo Bobathów: lekarza neurologa i fizjoterapeutkę. Początkowo stosowana była w terapii dzieci z zaburzeniami neurologicznymi, później przystosowano ją dla dorosłych pacjentów np. po udarach czy urazach mózgu. Istotą koncepcji jest torowanie ruchu prawidłowego, czyli nauczenie ruchu zbliżonego jak najbardziej do tego, jaki wykonuje osoba zdrowa. Terapia skupia się na rozwiązywaniu problemów wynikających z uszkodzeń w obrębie układu nerwowego, na wspólnej pracy nad usunięciem przyczyn zaburzeń i nauce/przypomnieniu prawidłowych ruchów. Odbywa się to poprzez wykonywanie konkretnych zadań ruchowych, przy których towarzyszy fizjoterapeuta, wspomagając ruch i na bieżąco go korygując. Celem terapii jest osiągnięcie maksymalnej możliwej samodzielności. Ważna jest tu dokładna diagnostyka: terapeuta określa jaka czynność jest w danym momencie nieosiągalna i co jest przyczyną problemu oraz określa wspólnie z pacjentem cele terapii. Cel powinien być realny, ale balansujący na granicy możliwości pacjenta oraz modyfikowany wraz z postępami.

Koncepcja Bobath nie posiada „sztywnych ram” – opiera się na kilku zasadach, które pozwalają terapeucie na pewną dowolność w wyborze sposobu pracy. Do tych zasad należą:

• czas rozpoczęcia terapii – tak szybko, jak tylko jest to możliwe,
• zasada terapii 24 godzin – terapia angażuje otoczenie pacjenta: bliskich, personel medyczny: wszyscy przestrzegają zasad, w jaki sposób pacjent ma wykonywać czynności dnia codziennego,
• dopasowanie stopnia pomocy – nie za mało i nie za dużo,
• terapia bez bólu,
• regulacja napięcia mięśniowego – wdrażany jest odpowiedni rodzaj zadań i ćwiczeń wspomagających regulację napięcia mięśniowego,
• uwzględnienie porażonej strony w czasie terapii,
• praca nad równowagą – z wykorzystaniem zadań z dnia codziennego,
• handling – czyli odpowiednie ułożenie rąk na pacjencie, mające na celu wspomaganie go i torowanie prawidłowego ruchu.

Ważną zaletą koncepcji jest też jej ciągły rozwój. Życzył sobie tego jeden z twórców, mówiąc: „Koncepcja Bobath nie jest zamknięta. Mamy nadzieję, że będzie nieustannie rozwijana.” Słowa Karla Bobatha spełniły się – metoda jest aktualizowana i rozwijana po dziś dzień, służąc coraz szerszemu gronu pacjentów.