O istocie powtarzalności ruchu i rytmie
Kamil Toczydłowski
Fizjoterapeuta Centrum Aktywnej Rehabilitacji Avalon Active
Być może jesteś osobą, która ze względu na niepełnosprawność była wielokrotnie wyręczana w samodzielności lub „zwalniania” z podejmowania pewnych aktywności. „Bo to nie dla ciebie”, „bo ja to zrobię szybciej”, „bo nie potrafisz”. W tych momentach twój układ nerwowy był pozbawiany możliwości habituacji – tzn. przyzwyczajenia ciała do określonego ruchu, a w konsekwencji do coraz większego wyspecjalizowania go. Zmiana biernej postawy na aktywną jest kluczowa w rehabilitacji neurologicznej. Nie przeczę – w sytuacji, w której układ nerwowy posiada deficyt, ma problem z nadaniem odpowiedniej częstotliwości przenoszenia informacji, to wykonanie czynności staje się wyzwaniem. Zwróć jednak uwagę, że nie ma osób, które potrafiłyby wykonać każdą zadaną pracę za pierwszym razem, najlepiej jak to możliwe.
Powtarzalność ruchu przy wybijanym rytmie jest jednym ze kluczowych sposobów pracy w rehabilitacji neurologicznej i dlatego zachęcam osoby z niesprawnym układem nerwowym do determinacji i podejmowania próby – nawet tej setnej, gdy poprzednie 99 razy nie wyjdzie.
Zawsze byłam zwolniona z wszelkich zajęć plastycznych, a teraz na starość mi przyszło…
Problemy z koordynacją ruchową są ściśle związane z równowagą. Układ nerwowy wysyła informacje, które napinają i rozluźniają mięśnie tak, aby ruch był maksymalnie płynny i wykonany z najmniejszym wysiłkiem, jaki jest możliwy. Zatem, chcąc wykonać np. krok do przodu, układ nerwowy pokieruje mięśniami tak, że postawimy nogę nie w tym miejscu, w którym zaplanowaliśmy. Będzie to dla mózgu i móżdżku zaskakująca sytuacja, więc od razu skupią się na odzyskiwaniu równowagi. Pierwotny plan zakładał wykonanie kroku na konkretną odległość w danym czasie, natomiast ów krok wyglądał inaczej niż założyliśmy, zajęło nam to więcej czasu. Intencja jest taka, że każdy kolejny krok, powinien być powtarzalny i przewidywalny, jednak ta kaskada zdarzeń w organizmie, zaczynająca się w układzie nerwowym, a kończąca na mięśniach wykonujących sprawia, że rytm zostaje zaburzony – głowa chciała szybciej niż ciało wykonujące.
Chcąc ćwiczyć umiejętność lepszego planowania ruchu przez układ nerwowy, należy najpierw stworzyć do tego warunki. Po pierwsze, powinniśmy się czuć bezpieczni, a po drugie – należy dać sobie czas na prawidłowe wykonanie ruchu. Aby mieć pewność, że powtarzany ruch jest rzeczywiście wykonywany podobnie i w podobnym czasie, najlepiej jest nadać mu rytm. Muzyka jest w tym bardzo pomocna. Wsłuchując się w dźwięki, które dodatkowo będą całe nasze ciało wprawiać w rytmiczne drgania, wykonywanie czynności staje się prostsze i efektywniejsze. Rytm uczy ciało równoważenia napięcia, a to ma wpływ na takie funkcje jak wymieniony wcześniej chód, którego zaburzenie wynikało właśnie z braku równowagi pomiędzy napięciem, a rozluźnieniem.
Ja i zumba? Bałam się, że moje ruchy będą nad wyraz kwadratowe:
Rytm możemy wybijać również samemu. Jeśli na przykład mamy problemy z wykonywaniem czynności manualnych – co również wynika z nieodpowiedniego funkcjonowania ze sobą systemów kontroli motorycznej (wysyłania informacji z układu nerwowego i realizowania przez układ mięśniowy) – to dobrą formą nauki może okazać się klaskanie w dłonie – w rytm słuchanej muzyki lub samemu tworzonej przez siebie, w czasie klaskania. Trzeba wziąć pod uwagę, że choć brzmi to prosto to naprawdę wcale takie nie jest, szczególnie na początku. A zatem, żeby dobrze wykonać ruch należy dać sobie na to czas, więc wybijany rytm nie może być zbyt szybki. Bardzo dobrą ewaluacją tego ćwiczenia jest wykonywanie klaśnięć o kolana – raz jedną, a raz drugą ręką na przemian. Uczymy wtedy układ nerwowy współpracy pomiędzy jego dwiema połowami. Naprzemienny ruch jest niezbędny do poruszania się, więc to ćwiczenie będzie miało również pozytywny wpływ na chód. Pamiętajmy jednak o własnym bezpieczeństwie – postawmy je na pierwszym miejscu. Wykonujmy ćwiczenia w warunkach, w których koncentracja będzie mogła całkowicie, na pewien czas, oddać się wysłuchiwaniu lub wystukiwania rytmu.
Powtarzalność ruchu do określonego rytmu możesz ćwiczyć z Zespołem Avalon Active w czasie aktywnej rehabilitacji, jak również dodatkowych zajęć, które aktualne odbywają się ONLINE – poprzez aplikację Zoom. Są to np. zumba, cross trening, czy nordic waling, czy np. zajęcia „samodzielni na co dzień”. Poprzez udział w naszych zajęciach wykonasz konkretną pracę nad swoim układem nerwowym. Bądź aktywny i pracuj na zdrowiem. Próbuj – daj sobie szansę na osiągnięcie twoich własnych sukcesów.
Dowiedz się więcej, kontaktując z Recepcją:
Tel. 22 349 97 71 lub 796 324 328
Email: [email protected]