Proprioceptywne torowanie nerwowo-mięśniowe (PNF – proprioceptive neuromuscular facilitation)

Jest to metoda pracy z pacjentami ortopedycznymi i neurologicznymi, polegająca na pobudzaniu połączeń nerwowo-mięśniowych (neuromuscular) poprzez stymulację receptorów czucia głębokiego (do tego odnosi się nazwa proprioceptive) oraz wszystkich innych receptorów. Stymulację tę wykorzystuje się do nauki prawidłowych wzorców ruchu, reedukacji codziennych czynności, w treningu stabilizacji oraz w działaniach przeciwbólowych. Poza wymienionymi metoda ma na celu poprawę koordynacji, zwiększenie wydolności i usprawnienie funkcji życiowych, takich jak oddychanie czy artykulacja.

Koncepcja zakłada, iż ludzie w swoich ruchach często poruszają się w pewnych wzorcach i poprzez te wzorce najłatwiej torować (tzn. pobudzać, stymulować) odpowiednią aktywność i koordynację mięśni. Cele obierane w pracy z pacjentem najczęściej dotyczą poprawy jakości wykonywania codziennych czynności, np ubierania się, mycia, obsługi w toalecie, chodu. Umiejętności nabyte w czasie terapii pacjent uczy się wykorzystywać w domu. Podczas terapii ważna jest stymulacja dotykowa, słuchowa, wzrokowa oraz wykorzystanie oporu manualnego. W terapii istotne jest także unikanie kompensacji i dokładność ruchu, by pobudzeniu ulegały konkretnie te obszary czy mięśnie, na których nam zależy. Najczęściej zaczyna się od ruchów i czynności, które są dla pacjenta znajome i łatwiejsze do wykonania, aby zwiększyć jego motywację i wiarę we własne siły. Wykorzystuje się także tzw. irradiację, czyli zwiększenie aktywacji mięśni słabych poprzez zaangażowanie silniejszych części ciała.

Metoda znajduje zastosowanie w rozmaitych schorzeniach ortopedycznych, neurologicznych, po urazach i operacjach, czy też przy wadach postawy.

Źródła:

Oficjalna strona IPNFA Polska www.ipnfa.pl

Skrypt kursu podstawowego PNF