Savoire-vivre, czyli jak się zachować w kontaktach z osobą niepełnosprawną?

W Polsce brakuje edukacji dotyczącej tego tematu, co często prowadzi do dyskryminacji i przedmiotowego traktowania Osób Niepełnosprawnych. Ważne jest, aby zrozumieć, że te osoby, choć wyglądają lub zachowują się trochę inaczej, mają potrzeby podobne do naszych i nie chcą naszej litości, ale normalnego traktowania.

Cenne informacje, w jaki sposób zachować się w kontaktach z Osobami Niepełnosprawnymi można znaleźć w publikacji pt. “Inaczej mówiąc”, przygotowanej przez Stowarzyszenie Dziennikarzy i Dokumentalistów KONCENTRAT. Znajdziemy tu ciekawe reportaże i wywiady oraz cenne wskazówki, które pomogą w przełamaniu bariery utrudniającej otwartą komunikację z osobami z różnymi rodzajami niepełnosprawności, np. intelektualną, ruchową, osobami niewidomymi lub z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym. Autorzy podkreślają, że najważniejsza jest tu otwartość i wrażliwość na drugiego człowieka.

Wskazówki w  kontaktach z osobami z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym:
– z niepełnosprawnością fizyczną nie zawsze idzie w parze niepełnosprawność intelektualna, więc nie oceniaj nikogo po pozorach
– jeśli osoba z mózgowym porażeniem dziecięcym mówi w sposób niewyraźny i nie zrozumiałeś jej słów, nie udawaj, że jest inaczej. Poproś o powtórzenie tego, co powiedziała
– w sytuacji, gdy osoba, którą poznałeś, nie mówi, zorientuj się, w jaki sposób komunikuje się z otoczeniem. Być może, używa znaków graficznych (piktogramów, obrazków czy symboli) albo gestów. Może się okazać, że literuje słowa, wykorzystując do tego specjalną tablicę albo ma sprzęt elektroniczny. Bądź otwarty i cierpliwy
– nie lekceważ osoby, z którą nie możesz nawiązać kontaktu słownego. To, że nie mówi, nie oznacza, że nie może dokonywać wyborów, podejmować decyzji czy wyrażać swoich myśli i uczuć
– część osób z mózgowym porażeniem dziecięcym porusza się na wózku, o kulach albo przy użyciu balkonika, ma niedowłady albo wykonuje mimowolne ruchy. Może ci się wydawać, że ktoś taki potrzebuje natychmiastowej pomocy lekarskiej, bo jego niekontrolowane ruchy i mimika to wyraz bólu. Upewnij się, jak jest w rzeczywistości, nim zainterweniujesz

Wskazówki w kontach z osobami z niepełnosprawnością ruchową:
– pamiętaj, że wózek stanowi integralną część przestrzeni osobistej osoby niepełnosprawnej – nie przesuwaj go z własnej inicjatywy ani się o niego nie opieraj.
– jeśli rozmawiasz z osobą poruszającą się na wózku, utrzymuj z nią kontakt wzrokowy. Nie patrz na nią z góry, tylko zrób dwa kroki w tył, by nie musiała zadzierać głowy, albo poszukajcie miejsca, w którym można usiąść.
 -nim zaczniesz komuś pomagać, np. przy wsiadaniu do autobusu, zapytaj, czy sobie tego życzy. Jeżeli będzie chciał skorzystać z twojej pomocy, poproś o konkretne wskazówki związane z tym, jak masz postępować, żeby czuł się bezpiecznie. Weź też pod uwagę, że elementy wózka mogą się urwać, jeżeli będziesz podnosił go w nieodpowiedni sposób.
– w odniesieniu do osoby poruszającej się na wózku możesz śmiało używać czasownika “pójść” zamiast “pojechać”. Na pewno lepiej zabrzmi, gdy zapytasz po prostu, czy pójdzie z tobą do kina, niż gdy będziesz próbował za wszelką cenę ominąć tę utartą konstrukcję.
– weź pod uwagę, że osoba korzystająca z wózka nie będzie w stanie wszędzie dosięgnąć. Twoja pomoc, na przykład związana z otwieraniem drzwi albo korzystaniem z automatu biletowego, przyda się także wtedy, jeśli ktoś nie może w pełni poruszać ramionami czy dłońmi.

Więcej rad i wskazówek dotyczących kontaktu z osobami niepełnosprawnymi można znaleźć na stronie www.inaczejmowiac.pl, skąd można bezpłatnie pobrać cały poradnik.
 
Źródło: www.inaczejmowiac.pl

Opracowała: Joanna Chmielewska