Terapia mięśniowo-powięziowa punktów spustowych

Mięśniowo-powięziowe punkty spustowe (MPPS, ang. Trigger points) to odczuwalne przy dotyku zgrubienia na przebiegu włókien mięśniowych lub powięzi. Pod wpływem ucisku dają dolegliwości bólowe, które mogą promieniować lokalnie lub rzutować na inne obszary ciała. Ich powstawanie związane jest najczęściej z wystąpieniem urazu w obrębie mięśnia, czyli stłuczenia, przeciążenia, naciągnięcia itp. Punkty spustowe są najczęściej identyfikowane na podstawie wywiadu z pacjentem oraz badania palpacyjnego, w którym ocenia się: ból lokalny w obrębie stale napiętego pasma mięśniowego, ból rzutowany, lokalną odpowiedź drżeniową. Podczas badania terapeuta przy użyciu chwytu szczypcowego lub dotyku dłoniową powierzchnią palców wyodrębnia miejsce największego bólu oraz stwardnienia.

Pacjenci z aktywnymi MPPS mogą uskarżać się na:

• dolegliwości bólowe, które zwiększają się pod wpływem ucisku oraz promieniują czy rzutują na inne obszary ciała,
• osłabioną siłę mięśniową,
• drżenia mięśniowe w miejscu ucisku.

Dolegliwości bólowe rzutowane to bóle najczęściej opisywane jako tępe, palące, dające wrażenie mrowienia, zwykle w mięśniach położonych powierzchownie. Występują m.in. w chorobach krążków międzykręgowych, chorobach ścięgien, dysfunkcjach czaszkowo-szczękowych, bólach migrenowych, zespołach urologicznych, zespołach cieśni itp.

Pojawienie się MPPS na przejściu mięśniowo-ścięgnistym sprzyja powstawaniu entezopatii, czyli zmian przeciążeniowo-zwyrodnieniowych. Aktywne MPPS mogą powodować powstawanie zaburzeń w obrębie autonomicznego układu nerwowego, objawiających się zaczerwienieniem, łzawieniem, stroszeniem włosków.

W procesie leczenia mięśniowo-powięziowych punktów spustowych skutecznymi metodami są techniki manualne, rozciąganie, używanie zimna lub suche igłowanie. Jedną z technik manualnych jest mobilizacja uciskowa. Polega ona na ucisku punktu największego bólu, aż do zniknięcia dolegliwości. Powoduje to silne przekrwienie miejsc bolesnych, czyli lepsze odżywienie tkankowe oraz rozluźnienie mięśniowe. Wykorzystywane jest także rozluźnianie mięśniowo-powięziowe. Polega ono na ucisku i przesuwaniu ręki terapeuty wzdłuż włókien mięśniowych, w kierunku wyznaczanym przez napięcie tkankowe. Dość dobrze rozpowszechnioną metodą jest także suche igłowanie. Wykorzystywane są do niego cienkie, giętkie igły, które następnie wkłuwa się w punkt spustowy. Prowokuje to drżenie mięśniowe, które doprowadza do zmniejszenia odczuć bólowych u pacjenta.