Depresja – jak ją rozpoznać i co zrobić gdy się pojawi?
Jakub Rafalski
Psycholog
W ostatnich latach o depresji mówi się i pisze coraz częściej. Nic dziwnego skoro wg. naukowców z WHO w 2030 roku będzie to najczęściej diagnozowana choroba na świecie (obecnie jest na miejscu 4.). Epizod depresji na przestrzeni całego życia dotyka nawet 21% społeczeństwa (Kessler, Beglund, i in., 2005), a odsetek ten ze względu na trwającą epidemię będzie prawdopodobnie wzrastał. Każdy z nas zna kogoś kto zmagał się lub obecnie zmaga z tym zaburzeniem. Czy to jednak sprawia, że potrafimy odróżnić tę chorobę od chwilowego spadku nastroju lub jesienno-zimowej chandry?
Dla klinicystów najważniejszym czynnikiem wyróżniającym depresję jest czas trwania objawów – minimum 2 tygodnie. Depresja to także mnogość objawów współistniejących wraz z obniżonym nastrojem tj.: problemy ze snem, obniżony apetyt, spadek libido, utrata zainteresowania czynnościami dającymi do tej pory radość, niechęć do przebywania w towarzystwie innych osób. Trzeba również stale monitorować występowanie myśli samobójczych, a w razie ich nasilenia niezwłocznie zgłosić się do lekarza. W nagłych sytuacjach konieczne może być udanie się do szpitala lub skontaktowanie się z telefonem alarmowym 112, gdyż aż 15% pacjentów w ciężkim epizodzie depresyjnym umienia śmiercią samobójczą.
Co zrobić jeżeli podejrzewamy depresję u siebie lub bliskiej nam osoby?
Na początku możemy zacząć od samodzielnego wypełnienia Inwentarza Depresji Becka (BDI). Jest on dostępny w polskiej wersji językowej bezpłatnie w internecie, a jego obliczenie jest dziecinnie proste (wystarczy dodać poszczególne punkty). W razie wyniku wskazującego na epizod choroby należy udać się do psychiatry, psychologa lub psychoterapeuty. Bez względu na jakiego specjalistę się zdecydujemy powinniśmy otrzymać fachową pomoc oraz szczegółowy plan leczenia.
Jak wygląda leczenie depresji?
W zależności od nasilenia objawów i rodzaju epizodu (lekki, umiarkowany, ciężki) leczenie może składać się z samej psychoterapii (wg. NICE najlepsze będzie podejście poznawczo-behawioralne) lub psychoterapii z farmakoterapią. Coraz rzadziej stosuje się samą farmakoterapię, gdyż w dłuższym czasie może zwiększać to prawdopodobieństwo występowania kolejnych epizodów.
Pamiętaj, depresja to choroba jak każda inna i nie należy się jej wstydzić. Wczesne rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia zwiększa prawdopodobieństwo, że w przyszłości nie będą występowały kolejne epizody zaburzenia.
Numery telefonów, pod które możesz zadzwonić, gdy potrzebujesz wsparcia:
- Telefon Całodobowej Pomocy Psychologicznej: 800 702 222
- Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji: 22 594 91 00
- Telefon zaufania dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym: 116 123
- Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży: 116 111
- ITAKA – Antydepresyjny telefon zaufania: 22 484 88 01
Fundacja Avalon udziela darmowego psychologicznego wsparcia w ramach:
- Centrum Aktywnej Rehabilitacji Avalon Active – indywidualna psychoterapia dla osób z niepełnosprawnością (należy posiadać orzeczenie o niepełnosprawności)
Kontakt:
Zapis przez Recepcję Fundacji Avalon:
tel. 22 349 97 71 lub 796 324 328
mail: [email protected]) - Kompleksowego Centrum Poradniczego Fundacji Avalon – darmowe konsultacje mające na celu wsparcie osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin w procesie radzenia sobie z trudnościami. Spotkania są również nakierowane na przełamywanie poczucia bezsilności i bezradności oraz budowanie pewności siebie i motywowania do aktywności i samodzielności w życiu.
Kontakt:
Jakub Rafalski – specjalista w zakresie psychologii klinicznej i psychoterapii poznawczo-behawioralnej (tel.: 531 095 545; mail: [email protected])