Jak otrzymać rentę socjalną?
Łukasz Wielgosz
Prawo do renty socjalnej przysługuje:
- osobom posiadającym obywatelstwo polskie zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- cudzoziemcom zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie m. in.:
- zezwolenia na osiedlenie się,
- zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich,
- zgody na pobyt tolerowany,
- w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy.
Komu przysługuje renta socjalna?
Renta socjalna przysługuje osobom pełnoletnim, całkowicie niezdolnym do pracy z powodu niesprawności, która powstała przed ukończeniem 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub na studiach (w tym wypadku niesprawność musiałaby powstać przed 25 rokiem życia), albo w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury.
WAŻNE: Ustalenie niezdolności do pracy musi być dokonane przez lekarza orzecznika ZUS.
WAŻNE: Renta socjalna może zostać przyznana na stałe (w przypadku stwierdzenia całkowitej i trwałej niezdolności do pracy) lub na czas określony (w przypadku stwierdzenia całkowitej i tymczasowej niezdolności do pracy).
WAŻNE: Renty socjalnej nie może dostać osoba, która:
- ma już ustalone prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego,
- pobiera rentę rodzinną w wysokości przekraczającej 200 % najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
- jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczających 5 ha przeliczeniowych.
Aby dostać rentę z tytułu niezdolności do pracy należy spełnić łącznie następujące warunki:
- Trzeba być oficjalnie uznanym za niezdolnego do pracy (decyzja lekarza orzecznika ZUS – można się od tej decyzji odwołać)
- Warunek drugi występuje w dwóch wariantach (należy spełnić jeden albo drugi)
a. Należy mieć wymagany okres składkowy i nieskładkowy, który wynosi odpowiednio:
- 1 rok – jeśli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
- 2 lata – jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat,
- 3 lata – jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku od powyżej 22 do 25 lat,
- 4 lata – jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku od powyżej 25 do 30 lat,
- 5 lat – jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku od powyżej 30 lat.
Taki 5 letni okres dla osób powyżej 30 lat musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat od dnia złożenia wniosku o rentę lub od dnia powstania niezdolności do pracy.
b. Stać się niezdolnym do pracy wskutek wypadku w drodze do lub z pracy.
- 3. Ten warunek również występuje w dwóch wariantach. Trzeba spełnić przynajmniej jeden z nich:
a. Niezdolność do pracy musi powstać w okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania okresów składkowych i nieskładkowych.
b. Osoba starająca się o rentę została uznana za niezdolną do pracy, spełnia warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego oraz legitymuje się co najmniej 20-letnim (w przypadku kobiety) i 25-letnim (w przypadku mężczyzny) okresem składkowym i nieskładkowym.
Źródła:
- materiały prasowe Gazety Wyborczej (14.09.2011), autorzy – Leszek Kostrzewski, Piotr Miączyński
- Emerytury i Renty z ZUS w świetle prawa Unii Europejskiej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych/Departament Rent Zagranicznych.
- Informator dla osób niepełnosprawnych , poradnik wydany przez ZUS i PFRON
- Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, Dz.U. 2003 nr 135 poz. 1268 wraz z późniejszymi zmianami.