Wojna w Ukrainie. Jak pomóc uchodźcom uporać się z traumatycznymi wspomnieniami?

Wiele osób nie sądziło, że w XXI wieku może czekać nas jeszcze wojna konwencjonalna. A jednak konflikt na Wschodzie sprawił, że sceny, które widywaliśmy do tej pory na filmach wojennych, stały się dla nas bardziej realne niż kiedykolwiek. Z dnia na dzień znaleźliśmy się w nowej rzeczywistości. Wielu z nas przyjęło pod swoje dachy sąsiadów z Ukrainy. Wśród uchodźców wojennych znajdują się i będą się znajdować ludzie, którzy w sposób bezpośredni doświadczyli traumy. Dobrze zastanowić się jak pomóc takim osobom poradzić sobie z trudnymi przeżyciami.

Czym jest trauma w rozumieniu psychologicznym?

„Trauma, czyli uraz, obejmuje stan psychiczny wywołany działaniem zagrażających zdrowiu i życiu czynników zewnętrznych, prowadzący do głębokich zmian w funkcjonowaniu człowieka”.

Niekiedy wydarzenia traumatyczne mogą wywołać u osoby jej doświadczającej Zaburzenie Stresu Ostrego (ASD). Do jego objawów należą m.in. stan oszołomienia, poczucie nierzeczywistości, amnezja dysocjacyjna (utrata pamięci), czy ogólne rozdrażnienie, lęki.

Jak możemy zatem pomóc naszym gościom uporać się z konsekwencjami traumy?

• Nie męczmy ich informacjami na temat sytuacji w Ukrainie. Zamiast non stop oglądać wiadomości włączmy choćby kanał muzyczny.
• Nie dopytujmy co się wydarzyło, gdzie są znajomi i bliscy, ale jednocześnie wysłuchajmy jeśli będą oni chcieli sami o tym porozmawiać.
• Zaprośmy ich do codziennych obowiązków chociażby do przygotowywania obiadu, wyprowadzania zwierząt na spacer. W ten sposób jednocześnie damy do zrozumienia, że są potrzebni i pozwolimy choć na chwilę odpocząć ich głowom, które będą miały okazję zająć się czymś innym.
• Zamiast domyślać się często co jeszcze dla nich zrobić, po prostu zapytajmy. Zazwyczaj sami zainteresowani będą wiedzieć co jest lub będzie dla nich najlepsze.
• W sytuacjach trudnych (ciągły płacz, zamykanie się w sobie) nie bójmy się prosić o pomoc psychologa lub psychiatry. W tej chwili wiele fundacji, czy placówek medycznych oferuje takową pomoc bezpłatnie, często również w języku ukraińskim: tutaj można opublikować infografikę/odnośniki do odpowiedniej pomocy

Pamiętajmy, że często najtrudniejsze problemy pomoże nam rozwiązać empatia i szczera rozmowa. Jeśli nie wiemy jak się zachować, spróbujmy postawić się w roli naszego gościa. Zastanówmy się co byłoby dla nas najlepsze w podobnej sytuacji i jakie mielibyśmy potrzeby.   

Dobro wraca! Nie wiadomo, kiedy to my możemy potrzebować pomocy, dlatego nie wahajmy się jej udzielać.